Budziciel Kaszub, kim był Florian Ceynowa?

Wielkimi krokami zbliża się 200 rocznica urodzin Floriana Ceynowy. Na tę okazję przygotowano specjalne uroczystości w Sianowie. Postanowiliśmy więc bliżej przyjrzeć się sylwetce tego zasłużonego dla całych Kaszub działacza. Kim był, i czym zasłużył na miano budziciela Kaszub?

4 maja mija dokładnie 200 lat od narodzin pisarza. Wychował się on w małej wsi Sławoszyno w powiecie puckim. Studiował we Wrocławiu i Berlinie. Zdobył tytuł doktora medycyny. W Bukowcu koło Świecia nabył gospodarstwo i prowadził aptekę. Był pisarzem, publicystą,wydawcą a także twórcą pisowni kaszubskiej. Czym jednak wyróżnił się on na tyle, że wciąż gości w sercu Kaszubów jako wybitny propagator kultury kaszubskiej?

Za życia Florian Ceynowa nie był postrzegany tak jak dziś. Pisarz, który zgadzał się z założeniami panslawizmu (ruch dążący do zjednoczenia politycznego,gospodarczego i kulturalnego Słowian), nie miał łatwego życia w okresie zaborów. U wielu ludzi budziło to niechęć, gdyż podobne ideę popierała Rosja.

Reklamy

Jego poglądy jakoby Kaszubi byli narodem spotkały się z ostrą krytyką np. ks. Szczepana Kellera, publicysty z Pelplina. Niewątpliwie Ceynowa był jednak patriotą. Jego udział w bitwie pod Starogardem Gdańskim jest na to jednym z dowodów. Florian Ceynowa był też filomatą w kółku „Polonia”.

Jego pierwszą publikacją był referat „O stanie teraźniejszym germanizacji Kaszub”. Artykuł został przetłumaczony na język czeski i dwukrotnie przedrukowany. Później autor opublikował dwie impresje na temat kaszubskich zwyczajów. Opisał je w dziełach: Wiléjá Noweho Roku i Szczōdráki.

W 1846 r. organizował atak na pruskie koszary w Starogardzie Gdańskim, za co później trafił na kilkanaście miesięcy do więzienia. Tam napisał swój pierwszy utwór literacki w języku kaszubskim – Krotochwilno rozmòwa Pòlocha z Kaszebą .

W roku 1850 wydał na własny koszt cztery publikacje w języku kaszubskim, i tym samym przetarł szlaki literaturze kaszubskiej. Były to: Xążeczka dlo Kaszebov, Kile słov wó Kaszebach e jich zemi, Rozmova Pólocha s Kaszebą (lekko przeredagowana) i Trze rosprave.

Florian Ceynowa nie doczekał się uznania za życia, jednak pośmiertnie jest doceniany wśród wszystkich Kaszubów. Z okazji jego 200 rocznicy śmierci nastąpi odsłonięcie jego obelisku. Nieprzypadkowo stanie się to w Sianowie. W miejscu w którym stanie pomnik, przed laty został aresztowany budziciel Kaszub.

Zachęcamy do wzięcia udziału w uroczystości 7 maja w Sanktuarium Królowej Kaszub w Sianowie.