Gmina Kartuzy zakończyła realizację projektu pn.: „Kompleksowa rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach”. Projekt obejmował swoim zakresem kompleksową rekultywację 4 jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże, stanowiących system wodny połączony rzeką Klasztorna Struga. Objęte projektem jeziora stanowią ok. 18% powierzchni Kartuz.

Projekt realizowany był w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, działanie 2.5. Poprawa jakości środowiska miejskiego, Oś priorytetowa II „Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu” w ramach umowy o dofinansowanie nr POIS.02.05.00-00-0002/18-00 z dnia 12.09.2019 r. Wartość kosztów całkowitych projektu wyniosła 62 747 556,61 zł, z czego 51 441 387,85 zł pochodziło z dotacji bezzwrotnej ze środków UE. Głównym celem inwestycji było przywrócenie biologicznej aktywności zdegradowanych i zanieczyszczonych jezior kartuskich poprzez ich kompleksową rekultywację.

Rekultywacja składała się z trzech zasadniczych etapów:

I. Rekultywacji mechanicznej polegającej na wydobyciu i unieszkodliwieniu osadów dennych z Jeziora Karczemnego. Usuwanie osadów dennych z jeziora przeprowadzone zostało metodą refulacji, z zastosowaniem pogłębiarki ssącej. W wyniku tego procesu usunięto warstwę najbardziej zanieczyszczonych osadów o miąższości średnio 75 cm na całej powierzchni jeziora. Wydobyte osady zostały przetransportowane na teren Oczyszczalni Ścieków w Kartuzach, gdzie po odwodnieniu zagospodarowano je na cele rolnicze lub poddano procesowi bioremediacji,

II. Rekultywacji chemicznej związanej z inaktywacją fosforu we wszystkich jeziorach. Metoda polegała na strąceniu fosforu z toni wodnej i jego zablokowaniu w osadach dennych oraz zwiększeniu zdolności sorpcyjnych samych osadów. Zabieg obejmował aplikacje koagulantów w postaci chlorku poliglinowego PAX 18 oraz chlorku żelaza PIX 111,

III. Rekultywacji biologicznej w postaci zabiegów biomanipulacyjnych we wszystkich jeziorach, związanych z kontrolowanymi odłowieniami oraz zarybieniami gatunkami ryb pożądanych biologicznie tj. szczupaka, sandacza oraz bolenia. W sumie w wyniku przeprowadzonych zarybień wpuszczono do jezior ponad 600 tys. sztuk narybku.

Dodatkowo w ramach projektu przeprowadzono środowiskowe zagospodarowanie terenów wokół jezior, w postaci odcinków promenad wzdłuż Jeziora Klasztornego Małego oraz Karczemnego, ścieżki wzdłuż rzeki Strugi Klasztornej oraz zagospodarowania terenu nad Jeziorem Klasztornym Dużym.

Niezbędnym działaniem towarzyszącym procesowi rekultywacji był także stały monitoring środowiskowy, prowadzony w czasie trwania projektu i związany zarówno z badaniami wód jezior, wód dopływów powierzchniowych do jezior, jak również wylotów brzegowych i monitoringiem biologicznym jezior.

Realizacja projektu pozwoliła na przywrócenie biologicznych i rekreacyjnych funkcji kartuskich jezior, wpływając na poprawę atrakcyjności miasta jako miejsca zamieszkania, pracy, wypoczynku czy inwestowania. Szczególnie ważna jest poprawa jakości życia mieszkańców Kartuz, którzy odzyskali czystą i zagospodarowaną przestrzeń do życia i odpoczynku.

Więcej o informacji o projekcie na stronie www.kartuskiejeziora.pl

Fotografie MWP: Media Rafał Byczkowski