Triduum Paschalne to najważniejsze dni w Kościele Katolickim. To czas zadumy, gdy rozważamy męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.

Triduum Paschalne ( z łac. trzy dni) to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym Kościoła Katolickiego. Swoimi korzeniami sięga aż V wieku, o którym pisał św. Augustyn – „najświętszym triduum ukrzyżowanego, pogrzebanego i wskrzeszonego” Chrystusa. Czasami dni te nazywane są też Triduum Wielkanocnym.

Wielki Czwartek

Wielki Czwartek jest dniem ustanowienia przez Chrystusa dwóch sakramentów: eucharystii i kapłaństwa. W tym dniu w kościołach katedralnych odprawiana jest msza krzyżma świętego, która gromadzi kapłanów z całej diecezji. W czasie jej trwania biskup konsekruje oleje chorych, katechumenów i krzyżmo.

Reklamy

Celebracja Triduum rozpoczyna się w Wielki Czwartek Mszą Wieczerzy Pańskiej. W czasie nabożeństwa po raz pierwszy od rozpoczęcia Wielkiego Postu śpiewany jest hymn „Chwała na wysokości Bogu”. Po nim dzwony oraz organy, które towarzyszyły śpiewu, milkną. Od tego momentu aż do Wielkiej Soboty w kościołach używa się drewnianych kołatek. W wielu parafiach tego dnia – wzorem Jezusa w Wieczerniku – dokonuje się również obmycia i ucałowania stóp dwunastu osób przez kapłana.

Wielki Czwartek jest również momentem przypomnienia modlitwy Jezusa w Ogrójcu i jego pojmania. Po zakończonej Mszy Wieczerzy Pańskiej, Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do ciemnicy. Jest to symbol więzienie Chrystusa, w którym spędził ostatnią noc przed śmiercią. 

Wielki Piątek

Wielki Piątek to jedyny dzień w roku liturgicznym, gdy sprawowana nie jest ofiara Eucharystii. Wierni w tym dniu trwają w zadumie, adorując Najświętszy Sakrament. Obowiązuje również post ścisły.

Wielki Piątek jest poświęcony rozważaniom męki i śmierci Chrystusa. Obnażony dnia poprzedniego ołtarz – bez krzyża, kwiatów, świeczników i obrusów – zostaje zakryty tylko na czas komunii świętej. Liturgię tego dnia rozpoczyna prostracja – kapłan leży krzyżem lub pada na twarz przed ołtarzem, w wyrazie szczególnego uniżenia się wobec Boga. Centralnymi wydarzeniami jednak tego dnia jest odczytanie opisu Męki Pańskiej z Ewangelii według św. Jana oraz adoracja krzyża.

Liturgię tego dnia kończy przeniesienie spowitej w biały welon monstrancji do Grobu Pańskiego. Adoracja Najświętszego Sakramentu trwa przez cały wieczór oraz dzień następny.

Wielka Sobota

Wielka Sobota to dzień ciszy i skupienia wokół Jezusa, znajdującego się w grobie. Wierni przynoszą również tego dnia tzw. „święconki”, czyli koszyk wypełniony produktami, które spożyją następnego dnia w czasie uroczystego śniadania. W ciągu dnia nie sprawuje się również Mszy Świętej.

Wieczorem, po zachodzie słońca, rozpoczynają się obchody Wigilii Paschalnej. Jest to centralny fragment Triduum Paschalnego. Liturgia wielkosobotnia składa się z czterech części: liturgii światła, słowa, chrzcielnej i eucharystii. Upamiętnia ona wyjście Żydów z Egiptu oraz zmartwychwstanie Chrystusa.

Wigilia Paschalna rozpoczyna się rozpaleniem ogniska przed kościołem. Następuje tam poświęcenie ognia oraz odpalenie paschału – wielkanocnej świecy z pszczelego wosku – w której wcześniej umieszczono pięć symbolicznych gwoździ. Następnie odbywa się liturgia słowa (składać się może nawet z dziewięciu czytań), chrzcielna (dawniej w tej właśnie chwili wierni przyjmowali chrzest; obecnie jest to okazja do odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych) oraz eucharystii.

W wielu parafiach liturgię Wielkiej Soboty kończy uroczysta procesja rezurekcyjna. W kościołach rozbrzmiewa wtedy też uroczysty hymn Te Deum – Ciebie Pana wysławiamy.